Wat is wonen?

Wonen is één van de eerste levensbehoeften van de mens. De dorpen en het buitengebied in onze gemeente bieden allemaal een verschillende omgeving om in te wonen. De gebieden hebben een eigen identiteit. Zo wordt Drimmelen bijvoorbeeld gekenmerkt door de ligging aan het water, de jachthaven maar ook het landelijk wonen. Made is daarentegen het grootste dorp in de gemeente, met daarmee dorps wonen en meer voorzieningen in de omgeving, maar ook met een iets minder groene omgeving. Met landelijk en dorps wonen duiden we aan dat we verschillende soorten woonomgevingen hebben, van rustig landelijk wonen in het buitengebied en de gehuchten of kleine kernen, tot het meer levendigheid en dorps wonen in Made.

Waar staan we nu?

In onze gemeente stonden in 2020 ongeveer 11.800 woningen voor ongeveer 27.300 inwoners.

Ten opzichte van Nederland als geheel heeft onze gemeente bovengemiddeld veel koopwoningen. Van het totale woningaantal is 71,3% een koopwoning. Een goede verdeling in het woningaanbod is belangrijk, zodat er genoeg woningen voor zowel kopers als huurders zijn. De huidige verdeling sluit goed aan bij de woonwensen van onze inwoners.

Het wonen in onze dorpen is prettig, rustig en grotendeels landelijk. Wij zetten ons in om de kwaliteit van de dorpen en bestaande woningvoorraad te verbeteren en beter te laten aansluiten op de (veranderende) vraag. Dit betekent woningverbetering, kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte en het geschikt maken van zoveel mogelijk woningen voor ouderen zodat we zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen in ons eigen dorp. Voor de levendigheid en leefbaarheid in alle dorpen is het terug krijgen van starters en jonge gezinnen belangrijk. Betaalbare woningen is voor deze groep een voorwaarde. Voor een optimale sociale samenhang streven we naar gemengde wijken waar jong en oud door elkaar wonen. Tegenwoordig worden zoveel mogelijk levensloopbestendige woningen gebouwd.

Wat komt er op ons af?

Net als veel andere gemeenten heeft onze gemeente te maken met een bevolking die steeds ouder wordt en jongeren die wegtrekken uit de gemeente (vergrijzing). De vergrijzende bevolking heeft gevolgen voor het aanbod en type woningen, bijvoorbeeld door woningen geschikt te maken voor zorg en levensloopbestendigheid. Daarnaast is er sprake van een behoefte aan meer goedkope koopwoningen, sociale huurwoningen en dure huurwoningen in onze gemeente. Daarbij is een tekort aan woningen voor kleine huishoudens. De prognose is dat er tot 2035 nog zeker 1.020 woningen nodig zijn.

Ondanks dat het inwonersaantal al jarenlang licht stijgen, is de verwachting dat het aantal inwoners van de gemeente Drimmelen vanaf 2035 licht af zal gaan afnemen. Een afnemend aantal inwoners wordt ook wel bevolkingskrimp genoemd. Bevolkingskrimp heeft invloed op het aantal mensen dat aankopen doet in de gemeente en gebruik maakt van voorzieningen. Daardoor kunnen voorzieningen en winkels onder druk komen te staan. Als de bevolking krimpt is het belangrijk om in te spelen op een ander gebruik van voorzieningen en winkels. Tegelijkertijd wonen mensen in kleinere huishoudens, waardoor er wel behoefte is aan meer woningen.

Door de energietransitie is het nodig dat we minder energie gebruiken in onze woningen en de energie die we gebruiken, duurzaam wordt opgewekt. Dit kan bijvoorbeeld door bestaande woningen beter te isoleren. Nieuwbouwwoningen kunnen we bovendien zo bouwen dat deze zo goed mogelijk omgaan met energie. De uitdaging om woningen met duurzamere energiebronnen te verwarmen, heeft gevolgen voor de woningen.

Een veranderend klimaat kan leiden tot vaker en meer extreme neerslag of extreme droogte/warmte. Woonwijken moeten daarom voldoende ruimte hebben voor groen en genoeg mogelijkheden bieden om regenwater op te vangen.

Hoe zien we wonen in de toekomst?

We gaan ons inzetten om te komen tot een Programma Wonen, waarbij we in beeld brengen hoe lokale vraag en aanbod beter op elkaar kunnen aansluiten. Hieronder beschrijven we waar we ons beleid rondom wonen op gaan richten.

Wonen en bouwen

We zien dat er in de gemeente Drimmelen al een heel fijn woon- en leefklimaat bestaat, maar we zien ook dat we wat moeten doen met de vraag naar bepaalde type woningen, zoals starters- en seniorenwoningen. Om het aantrekkelijke landelijke woonklimaat in de dorpen te behouden, richten wij ons steeds meer op kleinschalige inbreidingslocaties. Dit heeft de prioriteit boven uitbreidingslocaties, waarbij we moeten waken voor te veel verdichting (te weinig groen) die het dorpse karakter kan aantasten. De keuze tussen inbreiding of uitbreiding maken we onder andere op basis van de minimum hoeveelheid groen (m2 per woning) welke we als regel vastleggen in het omgevingsplan. Zo blijft het in de gemeente Drimmelen fijn wonen en fijn leven. In de meeste dorpen is de ruimte voor inbreiding beperkt.

De beschikbaarheid van woningen willen wij verbeteren. Dit doen we door de toevoeging van 150 woningen of meer per jaar, passend bij de schaal van de gemeente. Bij voorkeur door transformatie van leegstaande panden en oppakken van inbreidingslocaties. Deze locaties zijn echter niet voldoende voor de totale behoefte, waardoor ook aan de randen van de dorpen en (in mindere mate) in het buitengebied nieuwe woningen worden gebouwd. Daarbij moet plaats komen voor ouderen en hulpbehoevenden die langer op zichzelf willen wonen. De gemeente zet daarom in op gecentraliseerde wooncomplexen en levensloopbestendige woningen. Ook streeft gemeente Drimmelen ernaar om jongeren en personen met een kleiner besteedbaar inkomen te behouden en/of aan te trekken door starterswoningen en nieuwe woonvormen mogelijk te maken/te stimuleren. Er wordt ruimte gegeven aan experimenten voor nieuwe woonvormen. In het algemeen wil gemeente Drimmelen een gevarieerd woningaanbod bieden met woonruimte voor iedereen. Voor de doelgroep arbeidsmigranten volgen we ons bestaande beleid logies / huisvesting arbeidsmigranten.

Woningbouw in de vorm van uitbreidingslocaties mag in beginsel niet ten koste gaan van gronden met meer dan een agrarische waarde (natuur en rust beschermen). Bij de ontwikkeling van nieuwe woningen wordt vergroening van de openbare ruimte gestimuleerd en verstening in de dorpen tegengegaan. Hierbij kan gedacht worden aan het groen inrichten van tuinen (in plaats van tegels) en het groen inrichten van parkeerplaatsen. Ook zien we mogelijkheden om hoger te bouwen dan 3 bouwlagen, als dit past in de omgeving. Bij de bouw van nieuwbouwwoningen wordt zo duurzaam mogelijk gewerkt, waarbij bijvoorbeeld aandacht is voor het gebruik en verspilling van materialen.

We hebben de ambitie om in elke kern te bouwen. Op de kaart staan verschillende markers aangegeven: de plekken waar wij mogelijkheden zien voor uitbreiding. Deze locaties worden in de toekomst nader onderzocht en uitgewerkt, waarbij participatie van de inwoners van het dorp centraal staan. We geven prioriteit aan de uitwerking van woningbouw in Hooge Zwaluwe. Lees meer over de uitbreidingslocaties op de gebiedspagina's.

Wonen en energietransitie

Geleidelijk en (waarschijnlijk) per buurt en dorp gaan woningen over van aardgasverwarming naar andere, meer duurzame, vormen van verwarming. In plaats van aardgasverwarming krijgt een woning een systeem van verwarmen op basis van bijvoorbeeld elektriciteit, warmte, biomassa of waterstof. Voorafgaand aan het veranderen van aardgasverwarmingen naar andere manieren van het verwarmen van woningen, gaan we onderzoeken hoe woningen het beste op een andere, duurzame, manier verwarmd kunnen worden.

Coöperaties van bewoners en ondernemers dragen zorg voor het verwarmen van de gebouwde omgeving, waarbij zoveel mogelijk huizen worden losgekoppeld van het aardgasnet. Op het gebied van wonen werken wij samen met de woningstichting in onze gemeente. We stimuleren hen in het duurzaam opwekken van energie. Nieuwbouwwoningen moeten vanaf 2021 zogenoemde bijna-energieneutrale woningen zijn. Dit betekent dat de woningen bijna evenveel energie opwekken als dat ze gebruiken (BENG-eis). We stimuleren zowel eigenaar-bewoners als de stichting om bestaande woningen te verduurzamen en te kiezen voor duurzame energie.

Relatie met: Voorzieningen, Energie, Klimaat en water, Groene omgeving, Samenleving, Gezondheid, Samen bouwen aan de gezonde toekomst, Levendige dorpen, Toekomstbestendige gemeente