Onze gemeente is rijk aan cultureel erfgoed en heeft een lange geschiedenis. De ontstaansgeschiedenis van onze gemeente is ‘af te lezen‘ van de bodemopbouw. De bodem vormt de basis voor het geheel aan activiteiten dat naar boven is gekomen. De bodemopbouw van de gemeente bestaat globaal uit zandgronden in het zuidoosten omringd door lage venige gronden en daarnaast ingepolderde kleigebieden in het noorden (Biesbosch) en het zuidwesten (rivierdal van de Mark). De rijke cultuurhistorie zien we terug in de vele monumenten in de hele gemeente, maar ook in de archeologische waarden. Het erfgoed in onze gemeente biedt kansen voor het ontwikkelen van de gemeente en het versterken van de lokale identiteit. We geven richting aan hoe we omgaan met erfgoed, stellen prioriteiten en maken keuzes zodat we erfgoed kunnen beschermen en benutten. Cultureel erfgoed is voor gemeente Drimmelen de basis voor de ruimtelijke kwaliteit.
Cultuurhistorie
Molenbiotopen
De gemeente Drimmelen kent diverse cultuurhistorisch waardevolle molens, zoals Zeldenrust en De Arend. Voor bestaande molens (al dan niet nog in werking) wordt ter bescherming van de windvang en de belevingswaarde van de molen een zogeheten molenbiotoop opgenomen in het omgevingsplan.
Restanten militaire verdedigingslinies
De vestingwerken ten noorden van Breda speelden een belangrijke rol ter bescherming van het Hertogdom Brabant. Ze vervulden een rol als steunpunt van de Zuiderwaterlinie en dienden ter verdediging van verbindingswegen. De meeste werken liggen nog herkenbaar in het veld. In het buitengebied van Drimmelen liggen overblijfselen van de Linie van den Hout en de linie van den Munnikenhof en de Schans bij Terheijden.
Schootsvelden
Schootsvelden betreffen terreinen rond een (voormalig) fort, vesting, of delen daarvan, die effectief met wapens kunnen worden bestreken en daarom moeten worden vrijgehouden van (permanente) bebouwing, voor zover deze gebieden nog in zeer hoge mate vrij zijn van (permanente) bebouwing, danwel niet anders aangetast worden.
Oude dijken, wegen, wielen en turfvaarten (dorpslinten)
De oude dijken zijn lijnvormige elementen met vaak een grillig verloop, meest van middeleeuwse oorsprong en goed herkenbaar in het landschap. De oude structuren zijn in de dorpen goed herkenbaar als de dorpslinten, waar de karakteristieke historische bebouwing van het dorp aan gelegen is. Het dorpslint vormt de (voormalige) doorgaande route door het dorp.
Oude dijknederzettingen
Onder de cultuurhistorische waarden vallen ook de oude dijknederzettingen. Deze zijn van belang waar het gaat om de overgangszones van de dorpen (bebouwd gebied) naar het open land.
Beschermde dorpsgezichten
De dorpen Drimmelen, Hooge Zwaluwe en Lage Zwaluwe kennen een beschermd dorpsgezicht. Onderdeel van het beschermd dorpsgezicht in de dorpen is het dorpslint met oude en monumentale bebouwing. De eisen vanuit de bouwregelgeving voor het bouwen in beschermde gezichten zijn op enkele punten strenger dan bij gebieden zonder aanwijzing. Dit betekent dat er bijvoorbeeld regels verbonden kunnen zijn aan het plaatsen van zonnepanelen of laadpalen in deze gebieden.
Cultuurhistorische panden en objecten
Overal in onze gemeenten komen bijzondere gebouwen/objecten voor zoals boerderijen, sluisjes en molens. Enkele cultuurhistorisch waardevolle of beeldbepalende panden zijn in de rijks- en gemeentelijke monumentenlijst vastgelegd.
De Biesbosch
De Biesbosch is meer dan alleen een natuurparel. Het kent de Sint Elisabeths vloeden, de verzwolgen dorpen en een griendcultuur.
Archeologie
In de gemeente Drimmelen is de aanwezigheid van archeologische resten in het verleden niet altijd even evident geweest. Toch hebben de kernen binnen de gemeentegrenzen meer dan voldoende van hun eigen historie te beleven en te koesteren. In Terheijden staat bijvoorbeeld nog een complete schans uit de tachtigjarige oorlog boven maaiveld en Made heeft bij archeologisch onderzoek in de afgelopen tien jaar meermalen laten zien dat het in het verleden en tegenwoordig goed toeven was in deze plaats. En zo zijn voor de andere kernen, soms met wat speurwerk, eveneens de archeologische restanten van het verleden minder ver weg dan dat je zou denken. In de Nota Archeologie staat hoe we omgaan met archeologie. Afhankelijk van de archeologische verwachtingswaarde van een gebied stellen we andere eisen. In het beleid is een overzicht opgenomen van de normen die bepalen of archeologisch onderzoek nodig is. We verbeteren zo onze omgang met archeologische resten als bron van informatie over het lokale verleden en via het benutten ervan bij de verdere ontwikkeling van de gemeente (bijv. op het gebied van toerisme en recreatie).
De gemeente Drimmelen is momenteel bezig met een actualisatie van haar Erfgoedbeleid. Naar verwachting zal eind 2021 het erfgoedbeleid en bijbehorende beleidskaart worden opgeleverd. In de omgevingsvisie zal een verwijzing van de actualisatie van dit beleid worden gemaakt.
Relatie met: Recreatie en toerisme, Levendige dorpen, Landschap
